Bài giảng Tập làm văn Lớp 4 - Bài: Luyện tập quan sát cây cối - Trường tiểu học Trần Thị Bưởi

g bưởi, béo cái béo của trứng gà, ngọt cái vị của mật ong già hạn. Hương vị quyến rũ đến kì lạ. 
  Hoa sầu riêng trổ vào cuối năm. Gió đưa hương thơm ngát như hương cau, hương bưởi tỏa khắp khu vườn. Hoa đậu từng chùm, màu trắng ngà. Cánh hoa nhỏ như vảy cá, hao hao giống cánh sen con, lác đác vài nhụy, li ti giữa những cánh hoa. Mỗi cuống hoa ra một trái. Nhìn trái sầu riêng lủng lẳng dưới cành trông giống những tổ kiến. Mùa trái rộ vào tháng tư, tháng năm ta. 
  Đứng ngắm cây sầu riêng, tôi cứ nghĩ mãi về cái dáng cây kì lạ này. Thân nó khẳng khiu, cao vút, cành ngang thẳng đuột, thiếu cái dáng cong, dáng nghiêng, chiều quằn, chiều lượn của cây xoài, cây nhãn. Lá nhỏ xanh vàng, hơi khép lại, tưởng như lá héo. Vậy mà khi trái chín, hương tỏa ngạt ngào, vị ngọt đến đam mê 
 . MAI VĂN TẠO 
Cây sầu riêng 
 Bãi ngô quê em ngày càng xanh tốt. Mới dạo nào những cây ngô còn lấm tấm như mạ non. Thế mà chỉ ít lâu sau, ngô đã thành cây rung rung trước gió và ánh nắng. Những lá ngô rộng dài, trổ ra mạnh mẽ, nõn nà. 
 Trên ngọn, một thứ búp như kết bằng nhung và phấn vươn lên. Những đàn bướm trắng,bướm vàng bay đến, thoáng đỗ rồi bay đi. Núp trong cuống lá, những búp ngô non nhú lên và lớn dần. Mình có nhiều khía vàng vàng và những sợi tơ hung hung bọc trong làn áo mỏng óng ánh. 
 Trời nắng chang chang, tiếng tu hú gần xa ran ran. Hoa ngô xơ xác như cỏ may. Lá ngô quắt lại rủ xuống. Những bắp ngô đã mập và chắc, chỉ còn chờ tay người đến bẻ mang về. 	 Nguyên Hồng 
Bãi ngô 
Cây gạo 
 Cây gạo già mỗi năm lại trở lại tuổi xuân, cành nặng trĩu những hoa đỏ mọng và đầy tiếng chim hót. Chỉ cần một làn gió nhẹ hay nột đôi chim mới đến là có ngay mấy bông hoa lìa cành. Những bông hoa rơi từ trên cao, đài hoa nặng chúi xuống, những cánh hoa đỏ rực quay tít như chong chóng nom thật đẹp. 
 Hết mùa hoa, chim chóc cũng vãn. Cây gạo chấm dứt những ngày tưng bừng ồn ã, lại trở về với dáng vẻ xanh mát, trầm tư. Cây đứng im cao lớn, hiền lành, làm tiêu cho những con đò cập bến và ch...áng thân,cành, lá. 
Thấy cây, lá, búp,hoa,bướm trắng, bướm vàng. Trời nắng 
- Thấy cây, cành, hoa, quả ,chim,.. 
- Thấy hương vị của trái sầu riêng. 
- Thấy vị ngot, béo ngậy của trái . 
- Nghe tiếng tu hú gần xa ran ran. 
- Nghe tiếng chim hót trong vòm lá. 
 * Khi quan sát một cây để tả, ta có thể quan sát từng bộ phận của cây hoặc quan sát từng thời kì phát triển của cây. 
* Khi quan sát một cây để tả, ta có thể kết hợp các giác quan để quan sát. 
* Bài 1: Đọc xong 3 bài văn tả cây cối mới học (Sầu riêng, Bãi ngô, Cây gạo) các em cần chú ý: 
Sầu riêng 
 Bãi ngô 
 Cây gạo 
- 
Hình ảnh 
So sánh 
Nhân hóa 
Tác dụng 
 Hoa thơm ngát như hương cau, hương bưởi- Cánh nhỏ như vảy cá, hao hao ...- Trái.. trông như tổ kiến 
Cây như mạ non.- Búp như kết bằng...- Hoa  như cỏ may. 
Cánh hoa quay tít như chong chóng- Qủa  như con thoi. - Cây như treo .. mới. 
- Búp ngô non núp trong cuống lá. 
 - Bắp ngô chờ tay người đến bẻ. 
- Các múi bông gạo nở đều, chín như nồi cơm chín đội vung mà cười. .. 
- Cây gạo già mỗi năm trở lại tuổi xuân . 
- Cây gạo trở về với dáng vẻ trầm tư. Cây đứng im, cao lớn, hiền lành. 
* Làm cho cây cối hoa trái có hình dáng sinh động,tính cách giống như con người hiền hòa tình cảm, biết chờ đợi để yêu thương 
Tập làm văn 
Luyện tập quan sát cây cối. 
Cách miêu tả 
Giống nhau 
Khác nhau 
Sầu riêng 
Bãi ngô 
Cây gạo 
- Miêu tả một loài cây. 
- Miêu tả một cây cụ thể. 
- Miêu tả một loài cây. 
- Đều phải quan sát kĩ và sử dụng mọi giác quan; tả các bộ phận; tả khung cảnh xung quanh cây; dùng biện pháp so sánh, nhân hoá để khắc hoạ sinh động, chính xác đặc điểm của cây; bộc lộ tình cảm của người miêu tả. 
+ Tả các loài cây cần chú ý đến đặc điểm phân biệt loài cây này với các loài cây khác. 
+ Tả một cây cụ thể phải chú ý đến đặc điểm riêng của cây đó - đặc điểm làm nó khác biệt với các cây cùng loại. 
Giống nhau 
- Đều phải quan sát kĩ và sử dụng mọi giác quan; tả các bộ phận; tả khung cảnh xung quanh cây; dù...? 
b. Em đã quan sát bằng những giác quan nào? 
Cây phượng vĩ 
Cây bàng 
Cây đa 
Cây xoan 
Cây bóng mát 
Cây mít 
Cây dừa 
Cây ăn quả 
Hoa hồng 
Cây hoa đào 
Cây hoa quỳnh 
Cây hoa 
Cây mai vàng 
* Quan sát theo các gợi ý sau: 
- Ghi chép bắt nguồn từ thực tế quan sát 
- Trình tự quan sát phải hợp lí. 
- Sử dụng các giác quan khi quan sát ( mắt, mũi, tai...) 
- Cái cây em quan sát có khác gì với các cây cùng loại?(đặc điểm riêng) 
 Bài 2 : Quan sát một cây mà em thích trong khu vực trường em(hoặc nơi em ở) và ghi lại những gì em đã quan sát được. 
CHÀO TẠM BiỆT 
CÁC EM !