SKKN Biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục bảo vệ môi trường trong dạy tích hợp vào các môn học Lớp 4,5

 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM 
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc 
 ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN 
 Kính gửi: Hội đồng sáng kiến thành phố Tam Điệp. 
 Chúng tôi là: 
 Tỷ lệ (%) 
 Ngày Trìnhđộ đóng góp 
 Nơi Chức 
TT Họ và tên tháng năm chuyên vào việc 
 công tác vụ 
 sinh môn tạo ra 
 sáng kiến 
 Trường 
 Đại học 
 Tiểu học Giáo 20% 
 1 Kiều Quỳnh Nga 02/11/1974 sư phạm 
 Nguyễn viên 
 Tiểu học 
 Trãi 
 Đại học 
 Trường Giáo 
 Tiểu học sư phạm 20% 
 2 Hồ Thanh Hương 07/04/1975 viên 
 Nguyễn Tiểu học 
 Trãi 
 Trường 
 Giáo Đại học 
 Tiểu học 
 3 Bùi Thị Thanh Mai 03/02/1978 viên sư phạm 20% 
 Nguyễn 
 Tiểu học 
 Trãi 
 Đại học 
 Trường Giáo 
 Tiểu học sư phạm 20% 
 4 Đinh Thị Vinh 06/06/1975 viên 
 Nguyễn Tiểu học 
 Trãi 
 Trường 
 Giáo Cao đẳng 
 Tiểu học 
 5 Mai Thị Thu Hà 26/04/1975 viên sư phạm 20% 
 Nguyễn 
 Tiểu học 
 Trãi 
 I. Tên sáng kiến, lĩnh vực áp dụng Là nhóm tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: 
 Tên sáng kiến: Biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục bảo vệ môi trường trong 
dạy tích hợp vào các môn học lớp 4,5. 
 I. Mô tả bản chất của sáng kiến 
 Giáo dục bảo vệ môi trường đã và đang là một vấn đề được cả thế giới nói chung, 
Việt Nam nói riêng đặc biệt quan tâm. Chất lượng môi trường có ý nghĩa to lớn trong sự 
phát triển bền vững đối với cuộc sống con người. Môi trường là một khái niệm quen 
thuộc và tồn tại xung quanh chúng ta. Hoạt động giáo dục môi trường gắn nhà trường 
với thực tiễn, giúp học sinh mở rộng kiến thức, xây dựng những tình cảm tốt đẹp, phát 
huy tính chủ động, sáng tạo của học sinh; biến quá trình giáo dục thành tự giác, giáo dục 
môi trường nhằm góp phần hình thành nhân cách toàn diện cho học sinh. 
 1. Giải pháp cũ thường làm: 
 - Chủ yếu giáo viên dạy học theo mô típ có sẵn, thực hiện qua các bước: ổn định 
tổ chức, chia sẻ bài cũ, bài mới, củng cố, dặn dò. 
 - HS được học nhiều trên lí thuyết 
 - Các phương pháp chủ yếu là: 
 + Dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ hoặc làm việc cá nhân. 
 + Trò chơi học tập. 
 + Phương pháp thực hành. 
 + Phương pháp quan sát. 
 + Phương pháp đóng vai. 
 - Các nội dung giáo dục tích hợp được đưa vào phần củng cố của tiết dạy. 
 2. Ưu điểm, nhược điểm và của giải pháp cũ: 
 * Ưu điểm: 
 - Hình thành và phát triển cho học sinh năng lực, phẩm chất cần thiết cho cuộc 
sống. 
 - HS nắm được kiến thức cơ bản về con người, sức khỏe, một số hiên tượng trong 
tự nhiên. 
 - Hình thành và phát triển cho học sinh phát triển những kĩ năng, thái độ, hành vi 
đúng đắn cho các em , tạo cho các em hứng thú học tập tốt, thích học, phát huy tính tính 
cực trong học tập. 
 - Qua bài học sau khi được thực hành , quan sát các em khám phá ra những kiến 
thức mới diễn ra hàng ngày và cuộc sống xung quanh. 
 * Tồn tại của giải pháp cũ: + Đa số giáo viên liên hệ thực tế về môi trường còn ít, phần liên hệ được coi là 
phần phụ. 
 + Giáo viên chưa thực sự quan tâm nhiều đến giáo dục và rèn kĩ năng BVMT 
cho các em. Do đó các hành vi, việc làm về BVMT chưa trở thành thói quen. Ý thức 
tham gia các hoạt động giữ gìn môi trường ở trường cũng như ở nhà còn hạn chế. 
 + Học sinh ít được tiếp xúc với thực tế nên chưa biết được sự nghiêm trọng của ô 
nhiễm môi trường. 
 2. Giải pháp mới cải tiến. 
 1.1. Mô tả chi tiết giải pháp mới cải tiến. 
 Để đem lại hiệu quả trong việc tích hợp giáo dục môi trường trong dạy học các 
môn học như: Tiếng Việt; Khoa học; Đạo Đức; Lịch Sử & Địa Lí; Mĩ thuật .năm học: 
2022-2023 chúng tôi đã thực hiện những việc như sau: 
  Biện pháp 1: Nắm vững mục tiêu, nội dung tích hợp giáo dục môi 
trường trong chương trình các môn học lớp 5 
 a: Mục tiêu tích hợp giáo dục môi trường trong các môn học lớp 5 
 Mục đích của tích hợp giáo dục môi trường là Tích hợp nhưng không làm thay 
đổi đặc trưng của môn học, không biến bài học thành bài giáo dục môi trường có nghĩa 
là: các kiến thức giáo dục môi trường phải có mối liên hệ logic với các kiến thức sẵn có 
trong bài học. 
 Mục tiêu hoạt động cần được thể hiện 3 yêu cầu: Kiến thức, kĩ năng, thái độ. Mỗi 
hoạt động có mục tiêu riêng phù hợp với mục tiêu chung. 
 * Về kiến thức: Sau khi học xong các môn học lớp 5 đã được tích hợp HS sẽ: 
 - Có biểu tượng ban đầu về môi trường qua các môn học (cây cối, các con vật, 
mưa, nắng ) và môi trường nhân tạo (nhà ở, trường học, làng mạc, ) 
 - Biết và kể được một số hoạt động của người làm môi trường bị ô nhiễm. 
 - Biết và nêu được một số ảnh hưởng của môi trường xung quanh đến sức khỏe 
con người. 
 - Biết một số biện pháp bảo vệ môi trường. 
 * Về kĩ năng: 
 - Tham gia một số hoạt động bảo vệ môi trường phù hợp với lứa tuổi. 
 - Tuyên truyền cho người thân, bạn bè tham gia bảo vệ môi trường. 
 * Về thái độ tình cảm: 
 - Yêu quý thiên nhiên, mong muốn được tham gia bảo vệ môi trường sống cho 
cây cối, con vật và con người. - Có thái độ tích cực đối với công việc bảo vệ môi trường, phê phán các hoạt 
động phá hoại môi trường, làm ô nhiễm môi trường. 
 b. Nội dung giáo dục môi trường có thể tích hợp vào môn học lớp 5 
 + Môn Tiếng Việt: 
 * Lớp 5: 
 Nội dung GDMT đã 
Bài Tên bài Nội dung GDMT cần tích hợp 
 được tích hợp 
 Tích cực tham gia bảo Hiểu biết thêm về môi trường 
 Quang cảnh làng 
1A vệ môi trường thiên thiên nhiên đẹp đẽ ở làng quê 
 mạc ngày mùa 
 nhiên Việt Nam 
 Tích cực tham gia các Yêu thích vẻ đẹp thiên nhiên 
 Hoàng hôn trên 
1B hoạt động giữ gìn môi của đất nước từ đó biết bảo vệ 
 sông Hương 
 trường thiên nhiên môi trường 
 Nói được những vẻ đẹp Yêu quý những vẻ đẹp môi 
2B Sắc màu em yêu của sắc màu trong thiên trường thiên nhiên của đất nước 
 nhiên Và bết cách bảo vệ môi trường 
 Có ý thức và làm được 
 Yêu quý vẻ đẹp của quê hương 
 Dòng kinh quê một số việc phù hợp, 
7A biết chăm sóc và bảo vệ môi 
 hương giữ gìn cảnh đẹp quê 
 trường 
 hương 
 Thấy được vẻ đẹp kì thú 
 Yêu mến vẻ đẹp và có ý thức 
 của rừng, yêu mến 
8A Kì diệu rừng xanh bảo vệ môi trường cho rừng 
 ngưỡng mộ vẻ đẹp thiên 
 luôn xanh Việt 
 nhiên 
 Yêu quý môi trường 
 Liên hệ về sự cần thiết giữa con 
9B Đất Cà Mau sinh thái ở đất mũi Cà 
 người và thiên nhiên 
 Mau 
 Nỗi niềm giữ Cảm nhận được vẻ đẹp cyar 
10A Lên án những người phá 
 nước, giữ rừng hoại môi trường thiên rừng và lợi ích của cây xanh nhiên và tài nguyên đất 
 nước 
 Biết giữ gìn môi trường Không làm ô nhiễm môi trường 
 Luật Bảo vệ môi 
11A trong lành và bảo vệ các qua các hoạt động đánh bắt và 
 trường 
 động vật quý hiếm xả rác ra môi trường. 
 Giáo dục ý thức bảo vệ 
 Bảo vệ con vật có ích xung 
 Người đi săn và môi trường không săn 
11B quanh em. Góp phần giữ gìn vẻ 
 con nai bắn các loài động vật 
 đẹp thiên nhiên. 
 trong rừng. 
 Thấy được việc lập làng mới 
 Cảm nhận vẻ đẹp của 
26A Lập làng giữ biển ngoài đảo là giữ gìn môi trường 
 biển 
 biển của đất nước 
 Việc phục hồi rừng ngập mặn 
 Trồng rừng ngập Thấy được hậu quả của 
27A đã đem dến lợi ích cho con 
 mặn việc phá rừng ngập mặn 
 người và từ đó biết bảo vệ rừng 
 Yêu thích, khám phá Bảo vệ môi trường những nơi 
28B Bài ca về trái đất 
 hiện tượng thiên nhiên. mà mình đến. 
 + Môn Khoa học 
 * Lớp 4: 
Chủ đề về môi Nội dung tích hợp giáo Mức độ tích 
 Chương/Bài 
 trường dục bảo vệ môi trường hợp 
 Chủ đề: Con 
 người và sức 
 khỏe. Các bài 1, 
 Mối quan hệ giữa con người 2 , 4, 5, 10, 14, 
 Con người và và môi trường: con người 16 Liên hệ/ bộ 
 môi trường cần đến không khí, thức ăn, phận 
 nước uống từ môi trường. Chủ đề: vật chất 
 và năng lượng. 
 Các bài 36, 38, 
 42, 43, 44 Chủ đề vật chất 
 và năng lượng. 
Môi trường và tài Một số đặc điểm chính của Các bài 20, 21, 
 Liên hệ/ bộ 
 nguyên thiên môi trường và tài nguyên 22, 23, 30, 31, 
 phận 
 nhiên thiên nhiên 53, 54. 
 Chủ đề: Thực vật 
 và động vật. 
 Chủ đề: vật chất 
 Sự ô nhiếm môi Ô nhiếm không khí, nguồn và năng lượng. 
 Bộ phận 
 trường nước. Các bài: 25, 26, 
 39, 43, 44 
 Chủ đề: vật chất 
 Bảo vệ, cách thức làm nước 
Biện pháp bảo vệ và năng lượng. Bộ phận 
 sạch, tiết kiệm nước; bảo vệ 
 môi trường 
 bầu không khí. Các bài: 27, 28, Toàn phần 
 29, 40 
 * Lớp 5: 
 Chủ điểm 
 Mức độ 
 về môi Nội dung tích hợp giáo dục BVMT Chương/bài 
 tích hợp 
 trường 
 Chủ đề: Con 
 Con người Mối quan hệ giữa con người với môi 
 người và sức Liên hệ/bộ 
 và môi trường; con người cần không khí, thức 
 khỏe. Các bài: 8, phận 
 trường ăn, nước uống và môi trường. 
 12, 13, 14, 15, 16. 
 Chủ đề: Vật chất 
 Môi và năng 
 trường và Một số đặc điểm chính của môi lượng.Các bài: 22, Liên hệ/bộ 
 tài nguyên trường và tài nguyên thiên nhiên 23, 24, 26, 27, 28, phận 
 thiên nhiên 29, 30, 32, 40, 42, 
 43, 44, 45, 46, 49. 
 Chủ đề: Môi 
 trường và tài 
 Sự ô nhiễm 
 Ô nhiễm không khí, nguồn nước nguyên thiên Bộ phận 
 môi trường 
 nhiên.Các bài: 65, 
 66, 67. Chủ đề: Môi Bộ phận 
Biện pháp trường và năng 
 Bảo vệ, cách thức làm nước sạch, tiết Toàn phần 
bảo vệ môi lượng thiên 
 kiệm nước; bảo vệ bầu không khí. 
 trường nhiên.Các bài: 
 68,69. 
 + Môn: Đạo đức 
 Tên bài Nội dung tích hợp và BVMT Mức độ tích hợp 
 Bài 8 Biết hợp tác với bạn bè và mọi người để 
 BVMT gia đình, nhà trường, lớp học và địa 
Hợp tác với Liên hệ 
những người phương. 
xung quanh 
 Bài 9 
 Tích cực tham gia các hoạt động BVMT là thể 
 Liên hệ 
Em yêu quê hiện tình yêu quê hương. 
 hương 
 - Một số di sản (thiên nhiên) Thế giới của Việt 
 Nam và một số công trình lớn của đất nước có 
 Bài 11 
 liên quan đến môi trường như: Vịnh Hạ Long, 
Em yêu Tổ Phong Nha-Kẻ Bàng, Nhà máy thủy điện Sơn Liên hệ 
 quốc Việt La, Nhà máy thủy điện Trị An,... 
 Nam 
 - Tích cực tham gia các hoạt động BVMT là 
 thể hiện tình yêu đất nước. 
 Bài 13 
 Một số hoạt động của Liên hợp quốc trong lĩnh 
Em tìm hiểu Liên hệ 
về Liên hợp vực BVMT ở Việt Nam và trên thế giới. 
 quốc 
 - Một số tài nguyên thiên nhiên ở nước ta và ở 
 địa phương. 
 Bài 14 
 - Vai trò của tài nguyên thiên nhiên đối với 
 Bảo vệ tài cuộc sống con người. Toàn phần 
nguyên thiên 
 nhiên - Trách nhiệm của HS trong việc tham gia giữu 
 gìn, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên (phù hợp với 
 khả năng). 
 * Lớp 4: 
 Mức độ tích 
 Tên bài dạy Nội dung tích hợp 
 hợp 
 – Trẻ em có quyền được bày tỏ ý kiến về 
 những vấn đề có liên quan đến trẻ em, 
 trong đó có vấn đề môi trường.- Học sinh 
 cần biết bày tỏ ý kiến của mình với cha mẹ, 
Bài 3: Bày tỏ ý kiến Liên hệ 
 với thầy cô giáo, với chính quyền địa 
 phương về môi trường sống của em trong 
 gia đình, về môi trường lớp học, trường 
 học, về môi trường cộng đồng địa phương. 
 Sử dụng tiết kiệm quần áo, sách vở, đồ 
Bài 4: Tiết kiệm tiền dùng, điện, nước trong cuộc sống hàng 
 Bộ phận 
của ngày cũng là biện pháp BVMT và tài 
 nguyên thiên nhiên. 
 Các công trình công cộng như: công viên, 
Bài 11: Giữ gìn các 
 vườn hoa, rừng hoa, rừng cây, hồ chứa Toàn phần 
công trình công cộng 
 nước, kênh đào. 
 Sự cần thiết phải BVMT và trách nhiệm 
Bài 14: Bảo vệ môi tham gia BVMT của học sinh. Những việc 
 Toàn phần 
trường học sinh cần làm để BVMT ở nhà, lớp học, 
 trường học và nơi công cộng. 
 + Môn Mĩ Thuật 
 Mục tiêu Mức độ 
Dạng bài/bài Thái độ, Kĩ năng, tích 
 Kiến thức tình cảm hành vi hợp 
Dạng bài. Biết: - Yêu mến - Biết 
Động vật Vẽ, - Sự đa dạng của động vật con vật. chăm sóc 
Nặn các con Việt Nam và một số động vật - Có ý thức động vật. 
vật quý hiếm cần bảo vệ. chăm sóc vật - Tham gia 
(Bài 6, 21, - Quan hệ giữa động vật với nuôi. các hoạt Liên hệ 
27)(3tiết) con người trong cuộc sống - Phê phán động chăm 
 hàng ngày. những hành sóc, bảo vệ 
 - Một số biện pháp bảo vệ động săn bắn động vật. 
 động vật và giữ gìn môi động vật trái trường xung quanh. phép.( dùng 
 mìn, điện; 
 săn bắt động 
 vật quý 
 hiếm...) 
Dạng bài. Biết: - Yêu quý - Vẽ được 
Vẽ cảnh và - Vẻ đẹp của thiên nhiên, môi cảnh đẹp và tranh 
tranh về môi trường Việt Nam. có ý thưc giữ BVMT. 
trường - Mối quan hệ giữa thiên gìn cảnh - Tham 
(Bài: 4,10, 17, nhiên, môi trường và con quan, môi quan các 
 trường. 
26, 29) (5 tiết) người. hoạt động Bộ phận 
 - Một số biện pháp BVMT -Phê phán và làm 
 thiên nhiên. những hành sạch, đẹp 
 động phá cảnh quan 
 hoại thiên môi 
 nhiên, môi trường. 
 trường. 
 + Môn: Lịch sử và Địa lý 
 Chủ 
điểm về Mức độ 
 Nội dung tích hợp giáo dục BVMT Chương/bài 
 môi tích hợp 
trường 
 Địa lí Việt 
 Ở đồng bằng đất chật, người đông: ở miền núi 
 Nam Bộ phận 
 thì dân cư thưa thớt. 
 Con Bài: 9 
người 
và môi Địa lí thế 
 Sự thích nghi của con người với môi trường giới. Các 
trường Liên hệ 
 của một số châu lục, quốc gia. bài về châu 
 lục 
 Đại lí Việt 
 Một số đặc điểm về môi trường, tài nguyên Nam Toàn 
 Môi thiên nhiên và việc khai thác tài nguyên thiên phân/Bộ 
trường nhiên của Việt nam Bài: 2, 4, 5, phận 
 và tài 6 
nguyên Địa lí thế 
 Một số đặc điểm về môi trường, tài nguyên 
 thiên giới. Các 
 thiên nhiên và việc khai thác tài nguyên thiên Bộ phận 
 nhiên bài về châu 
 nhiên của một số châu lục, quốc gia 
 lục Mối quan hệ giữa việc số dân đông, gia tăng Đại lí Việt 
 Mối dân số với việc khai thác môi trường (sức ép Nam Bộ phận 
quan hệ của dân đối với môi trường). Bài: 8, 9 
 giữa 
 Địa lí thế 
dân số Mối liên hệ giữa việc số dân đông, gia tăng dân 
 giới. Các 
và môi số với việc khai thác môi trường của một số Bộ phận 
 bài về châu 
trường châu lục và quốc gia. 
 lục 
 Ô nhiễm không khí, nguồn nước, đất do dân số Đại lí Việt 
 Liên hệ 
 Sự ô đông, hoạt động sản xuất ở Việt Nam. Nam 
nhiễm Địa lí thế 
 Ô nhiễm không khí, nguồn nước, đất do dân số 
 môi giới. Các 
 đông, hoạt động sản xuất ở một số châu lục và Liên hệ 
trường bài về châu 
 quốc gia. 
 lục 
 - Giảm tỉ lệ sinh, nâng cao dân trí. 
 - Khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên 
 Đại lí Việt 
 hợp lý (trồng rừng, bảo vệ rừng, đất biển,...). Liên hệ 
 Nam 
 Biện - Sử lí chất thải công nghiệp. 
 pháp - Phân bố lại dân cư ở các miền. 
bảo vệ - Giảm tỉ lệ sinh, nâng cao dân trí (Châu Á, 
 môi Châu Phi). 
trường 
 - Khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên Địa lí thế 
 Liên hệ 
 hợp lý (tất cả các Châu, một số quốc gia). giới 
 - Sử lí chất thải công nghiệp (tất cả các Châu, 
 một số quốc gia). 
 Gợi ý nội dung, địa chỉ và mức độ tích hợp phần Lịch sử. 
 - Vai trò của giao thông vận tải đối với đời - Đường 
Con sống Trường Sơn 
người 
 - Liên hệ xây Liên hệ 
và môi dựng nhà máy 
trường - Vai trò của thủy điện đối với sự phát triển thủy điện Hòa 
 kinh tế và đối với môi trường. Bình