Bài giảng môn Luyện từ và câu lớp 5 - Bài: Những cái chân - Trường Tiểu học Lê Bá Trinh

 27 tháng 10 năm 2020 
 Từ nhiều nghĩa 
Luyện từ và câu 
Thứ ba ngày 27 tháng 10 năm 2020 
 Từ nhiều nghĩa 
I/ Nhận xét: 
A 
B 
Răng 
a/ Bộ phận ở hai bên đầu người và động vật, dùng để nghe. 
Mũi 
b/ Phần xương cứng, màu trắng, mọc trên hàm, dùng để cắn, giữ và nhai thức ăn. 
Tai 
c/ Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người hoặc động vật có x ương sống, dùng để thở và ngửi. 
 1 . Tìm nghĩa ở cột B thích hợp với mỗi từ ở cột A : 
Luyện từ và câu 
Thứ ba ngày 27 tháng 10 năm 2020 
Răng: Phần xương cứng, màu trắng, mọc trên hàm, dùng để cắn, giữ và nhai thức ăn. 
Mũi: Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người hoặc động vật có x ương sống, dùng để thở và ngửi. 
 Tai: Bộ phận ở hai bên đầu người và động vật, dùng 
 để nghe. 
 Từ nhiều nghĩa 
Luyện từ và câu 
I/ Nhận xét: 
 1 . Tìm nghĩa ở cột B thích hợp với mỗi từ ở cột A : 
Thứ ba ngày 27 tháng 10 năm 2020 
 Từ nhiều nghĩa 
I/ Nhận xét: 
A 
B 
 * Các nghĩa vừa xác định cho các từ răng , mũi, tai gọi là gì? 
Răng 
a. Bộ phận ở hai bên đầu người và động vật, dùng để nghe 
Mũi 
b. Phần xương cứng, màu trắng, mọc trên hàm, dùng để cắn, giữ và nhai thức ăn. 
Tai 
c. Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người hoặc động vật có x ương sống, dùng để thở và ngửi. 
 1 . Tìm nghĩa ở cột B thích hợp với mỗi từ ở cột A : 
Luyện từ và câu 
Thứ ba ngày 27 tháng 10 năm 2020 
 Từ nhiều nghĩa 
I/ Nhận xét: 
A 
B 
 *Các nghĩa vừa xác định cho các từ răng, mũi, tai là nghĩa gốc (nghĩa ban đầu) của mỗi từ. 
Răng 
a. Bộ phận ở hai bên đầu người và động vật, dùng để nghe 
Mũi 
b. Phần xương cứng, màu trắng, mọc trên hàm, dùng để cắn, giữ và nhai thức ăn. 
Tai 
c. Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người hoặc động vật có x ương sống, dùng để thở và ngửi. 
 1 . Tìm nghĩa ở cột B thích hợp với mỗi từ ở cột A : 
Luyện từ và câu 
Thứ ba ngày 27 tháng 10 năm 2020 
I/ Nhận xét: 
 2/ Nghĩa của các từ in đậm trong khổ thơ sau có gì khác nghĩa của chúng ở bài tập 1? 
Răng của chiếc cào 
Làm sao nhai được? 
Mũi thuyền rẽ nước 
T...hĩa này hình thành trên cơ sở nghĩa gốc của các từ răng, mũi, tai (BT1). Ta gọi đó là nghĩa chuyển . 
 Từ nhiều nghĩa 
Luyện từ và câu 
Thứ ba ngày 27 tháng 10 năm 2020 
I/ Nhận xét: 
 *Các nghĩa của từ nhiều nghĩa như thế nào với nhau ? 
 3/ Nghĩa của các từ răng, mũi, tai ở bài 1 và bài 2 
 có gì giống nhau ? 
- Răng : đều chỉ vật nhọn, sắc, sắp đều nhau thành hàng. 
- M ũi : cùng chỉ bộ phận có đầu nhọn nhô ra phía trước. 
 - Tai : cùng chỉ bộ phận mọc ở hai bên, chìa ra như cái tai. 
 Từ nhiều nghĩa 
Luyện từ và câu 
Thứ ba ngày 27 tháng 10 năm 2020 
 *Các nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau . 
I/ Nhận xét: 
 Từ nhiều nghĩa 
Luyện từ và câu 
*Phân biệt nghĩa của từ nhiều nghĩa và từ đồng âm: 
 - Từ nhiều nghĩa: Các nghĩa của từ phải có mối liên hệ với nhau (có nét giống nhau). 
 VD : cái đầu - đầu đàn 
 - Từ đồng âm: Các nghĩa của từ không liên quan đến nhau (chỉ giống nhau về ngữ âm). 
VD: đá bóng – hòn đá 
Thứ ba ngày 27 tháng 10 năm 2020 
 Từ nhiều nghĩa là từ có một nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển. Các nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau. 
II/ Ghi nhớ: 
 Từ nhiều nghĩa 
Luyện từ và câu 
III/ Luyện tập: 
 Bài 1 : Trong những câu nào, các từ mắt, chân , đầu mang nghĩa gốc và trong những câu nào, chúng mang nghĩa chuyển. 
 a) Mắt - Đôi mắt của bé mở to. 
 - Quả na mở mắt. 
 b) Chân - Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân. 
 - Bé đau chân 
 c) Đầu - Khi viết, em đừng ngoẹo đầu. 
 - Nước suối đầu nguồn rất trong. 
 Từ nhiều nghĩa 
Luyện từ và câu 
Thứ ba ngày 27 tháng 10 năm 2020 
III/ Luyện tập: 
 Bài 1 : 
	 a) Mắt 	 
 Đôi mắt của bé mở to. 
 Quả na mở mắt. 
	b) Chân 	 	 
 Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân. 
 Bé đau chân. 
 c) Đầu 	 
 Khi viết, em đừng ngoẹo đầu. 
 Nước suối đầu nguồn rất trong. 
nghĩa gốc 
nghĩa gốc 
nghĩa gốc 
nghĩa chuyển 
nghĩa chuyển 
nghĩa chuyển 
 Đ áp án 
 Từ nhiều nghĩa 
Luyện từ và câu 
Thứ ba ngày 27 tháng 10 năm 2020 ...nghĩa gốc, từ chân nào mang nghĩa chuyển? 
Nghĩa gốc 
Nghĩa chuyển 
 Chuẩn bị bài: “Luyện tập về từ nhiều nghĩa”. 
 Từ nhiều nghĩa 
Luyện từ và câu 
Thứ ba ngày 27 tháng 10 năm 2020 
Chúc các em học sinh chăm ngoan và học giỏi. 
XIN CHÀO TẠM BiỆT QUÝ THẦY CÔ